Op dinsdag 9 april vond er op het hoofdkantoor van het UWV, in Amsterdam een bijeenkomst plaats met Wouter Welling, presentator van de MOOC ‘Digitalisering doet ertoe’. Onderwerp van de bijeenkomst was de digitalisering van de overheid en de dilemma’s die digitalisering inherent met zich meebrengt.
Met een groep medewerkers van het UWV ging Wouter Welling het gesprek aan over deze dilemma’s. Leidraad voor het gesprek waren de inzichten van de MOOC die Welling presenteerde. In ieder inzicht van de MOOC kwam een ander deelonderwerp van digitalisering aan bod. Tijdens de bijeenkomst passeerden digitale identiteit, digitale inclusie, de rol van het algoritme en digitale grondrechten de revue.
De bijeenkomst werd afgetrapt met digitale identiteit: “Hoewel er op allerlei vlakken veel winst wordt geboekt met de digitale ontwikkeling van de overheid, zitten er ook een aantal keerzijden aan de digitale transitie.” Het onderwerp digitale identiteit, ofwel de digitale gegevens die we achterlaten als we online zaken regelen, maakte meteen veel los. Als je gebruik maakt van online diensten, zowel in de private sector als de publieke sector, laat je namelijk persoonsgegevens achter. In hoeverre ben je dan werkelijk vrij om te bepalen wat je wel en niet wilt delen? Welke aanbieders van digitale diensten accepteren jouw vrijheid om iets wel of niet te delen?
Naast het achterlaten van gegevens, was ook digitale inclusie één van de onderwerpen die werden aangestipt tijdens de bijeenkomst: “Dat de overheid veel meer zaken digitaal regelt is mooi voor de mensen die begrijpen hoe ze met deze digitale veranderingen moeten omgaan, maar heel lastig voor de mensen die niet digitaal vaardig zijn.” Moet je de digitale infrastructuur ontwerpen voor een autonome burger of voor de afhankelijke burger? Moet je accepteren dat sommige mensen niet kunnen meekomen, of moet je ervoor zorgen dat iedereen kan meekomen? Is dat überhaupt mogelijk?
Een andere uitdaging op het gebied van digitalisering die de medewerkers van het UWV vanuit hun eigen werk belangrijk vonden, is het dilemma dat zich voordoet met het gebruik van algoritmen. Algoritmen zorgen er enerzijds voor dat veel zaken automatisch geregeld kunnen worden. Anderzijds zijn algoritmen een generieke oplossing, die vaak geen rekening houdt met afwijkende gevallen. Is het mogelijk om in die algoritmes zo aan te passen dat ze van de standaardregel kunnen afwijken in specifieke gevallen?
Aan het einde van de bijeenkomst kwamen ook de digitale grondrechten, en met name het ontbreken daarvan, ter sprake: “In het door ontwikkelen van onze digitale infrastructuur zijn we eigenlijk een beetje vergeten om regels op te stellen voor, bijvoorbeeld, het registreren van data.” Wouter Welling gaf het UWV mee dat er een kans ligt voor Nederland en Europa om koploper te worden in het ontwikkelen van technologieën die digitale grondrechten waarborgen.
De bijeenkomst werd een dialoog waarin de medewerkers van het UWV vanuit hun eigen achtergrond hun mening en ideeën deelden met Wouter Welling. Zeker met lastige onderwerpen, zoals digitalisering, is het belangrijk om de dialoog aan te gaan en samen te kijken hoe we verbetering kunnen aanbrengen in het huidige beleid. Wil je meer weten over de onderwerpen uit dit verslag? Kijk dan de MOOC ‘Digitalisering doet ertoe’!