Den Haag, 22 augustus 2023 – Op dit moment strijden er nog 25 kandidaten om de titel ‘Beste Overheidsinnovatie van het Jaar 2023’. De jury gaat samen met de partners hard aan de slag om in de week van 4 september bekend te kunnen maken welke 10 innovaties meedingen naar één van de drie finaleplekken.
Over de Verkiezing
Met de verkiezing Beste Overheidsinnovatie van het Jaar heeft de Vereniging voor OverheidsManagement (VOM) als doel om goede overheidsinnovaties een podium te bieden en in het zonnetje te zetten, kennis uit te wisselen en ter inspiratie te dienen voor overheidsinnovaties, overheidsorganisaties en overheidsmedewerkers. Juryvoorzitter en burgemeester van Den Haag Jan van Zanen begeleidt de jury en de voorselectie commissie in hun zoektocht naar de beste overheidsinnovatie en zal de winnaar bekendmaken tijdens de uitreiking van de Overheidsawards op 28 november in de Koninklijke Schouwburg.
Over de jury
Behalve voorzitter Jan van Zanen (Burgemeester Den Haag) bestaat de jury uit: Antoinette Doedens (Officier van Justitie bij het Openbaar Ministerie), Marc Allessie (directeur-generaal bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), Dieuwke Boersma (Chief Technology Officer, ESDEC), Mirko Noordegraaf (Hoogleraar Universiteit Utrecht), Albert Jan Kruiter (Directeur en mede-oprichter Instituut Publieke Waarden), Peter Verlaan (Directeur Zuiveren Waterschap Aa en Maas), Arre Zuurmond (Voormalig Ombudsman Metropool Amsterdam), Nissrin Dkhissi (Plaatsvervangend Hoofd AO Koninklijke Landmacht), Jacqueline Kuyvenhoven (Chief Change Officer SVB), Hans Ouwehand (Voorzitter Raad van Bestuur CAK), Margriet Vonno (inspecteur bij het ministerie van Buitenlandse Zaken), Jolinda van der Endt (Directeur BIJ12), Mariella de Koning (VP Sales and customer support Lightyear) en Eva den Dunnen-Heijblom (DG Digitalisering en Overheidsorganisatie BZK).
Partners
De Verkiezing Beste Overheidsinnovatie is een initiatief van de Vereniging voor OverheidsManagement (VOM), het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en het Netwerk van Publieke Dienstverleners (NPD). De verkiezing is een samenwerking met Binnenlands Bestuur, FUTUR, ICTU, Interprovinciaal Overleg (IPO), NEderlandse Norm (NEN), Ordina, PA Consulting, Publiek Denken en Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
De Vereniging voor OverheidsManagement (VOM) kondigt in samenwerking met League of Extraordinary People de 113e editie van Reuring!Café aan:
Buitengewoon (on)beperkt
(Overheids)organisaties en mensen met een beperking?!
Overheidsorganisaties kunnen slecht omgaan met ‘het ongewone’. Dat blijkt ook als het gaat om ‘hoe om te gaan’ met medewerkers met een beperking. Mensen met een beperking worden gezien en ervaren als ‘ongewone mensen’. Daarbij kan het gaan om zowel geestelijke en als om lichamelijke beperkingen. Deze medewerkers willen echter net zo worden behandeld als medewerkers zonder een beperking. Maar tegelijk vragen deze medewerkers om bijzondere aandacht of voorzieningen. Dat vinden overheidsorganisaties lastig en ingewikkeld. Ook voor de medewerkers zelf kan dat als ingewikkeld worden ervaren; bijzonder zijn en toch ook weer niet. Zij willen voor hun belangen opkomen. Dat vraagt een soort activisme. Dat wordt ook gedaan door de League of Extraordinary People. Maar tegelijk willen zij gelijk worden behandeld. Dit Reuringdebat gaat over het ongemak dat overheidsorganisaties hebben met het omgaan met mensen met een beperking, over het opkomen voor de belangen van hen, over een veel bredere doelgroep dan medewerkers met een banenafspraak, over het zien van mogelijkheden in plaats van beperkingen, en over de spanning die ervaren wordt door zowel medewerkers zelf als door leidinggevenden.
Reuring!Café richt zich op het informeel samenbrengen van ambtenaren, betrokken burgers, mensen uit het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Tijdens deze editie pakken we uit met een mooie entourage en een goede borrel. Ook ditmaal verzorgt de huisband van het Ministerie van Algemene Zaken, de ‘Wizards of AZ’, de muziek. Mark Frequin, oud-voorzitter van de VOM, is onze debatleider. Iris Westhoff, kernteamlid League of Extraordinary People, is de host van de avond. Tijdens deze avond zal er een gebarentolk aanwezig zijn!
De bankgasten van de avond zijn:
Loes Mulder (waarnemend sg bij het ministerie van BZK)
Guusje ter Horst (bestuurlijk aanjager Onbeperkt Meedoen)
Op 13 juni was het weer tijd voor de 112e editie van het Reuring!Café. Dit café was in samenwerking met de provincie Zuid-Holland met als thema ‘’Samen de puzzel leggen of alles over de schutting? Samenwerking van provincies, gemeenten, waterschappen en Rijk blijkt lastig!’’ De avond werd afgetrapt door de huisband Wizards of AZ. Mark Frequin was de debatleider van de avond.
Op deze pagina kunt u de uitzending terugkijken en de samenvatting lezen.
Marcel van Bijnen, provinciesecretaris Zuid-Holland, was de host van de avond. Volgens Marcel zijn veel onderwerpen waar we vandaag de dag mee te maken hebben erg afhankelijk van elkaar. Tijdens dit debat wilde Marcel kijken naar hoe we met elkaar de puzzels kunnen leggen. De obstakels samen bekijken en oplossen zou mooi zijn volgens hem.
De eerste gast van de avond was Erik van Heijningen (tot 2021 staatsraad Raad van State, waarnemend burgemeester). Hij heeft veel verschillende functies gehad die zowel praktijkgericht als theoretisch waren. Knopen doorhakken is belangrijk. Ook moet er een zorgvuldig proces komen volgens Erik.
De tweede gast van de avond was Pieter Jansen (secretaris-algemeen directeur waterschap Delfland). Veel mensen weten niet wat de waterschappen doen. Alle belangen die er spelen moeten in balans worden gebracht. Besluiten zijn vaak voor de korte termijn. Het is belangrijk om de langere termijn perspectief mee te nemen in besluiten, zei Pieter.
Onze derde gast van de avond was Martijn van de Steen (hoogleraar bestuurskunde Erasmus Universiteit en co-decaan NSOB). De regio’s vindt hij een heel goed construct. Je kunt hier veel dingen regelen en doen. Er komen dilemma’s en problemen bij kijken, maar ze zijn op te lossen met elkaar. Democratie en staatsrechtelijke dimensies zijn heel erg belangrijk, zei Martijn.
De vierde gast van de avond was Hans Mommaas (voorzitter Commissie Milieueffectrapportage, voorzitter Ecologische Autoriteit en eerder directeur Planbureau voor de Leefomgeving). We zijn slecht in het oppakken van dynamische problemen, vond Hans.
De laatste gast van de avond was Gido ten Dolle (programmamanager Mooi Nederland bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties). In 2010 zijn veel dingen afgeschaft waaronder het stukje visie en verder kijken naar de toekomst. Ruimtelijke ordening zijn we goed in, maar we hebben stappen nodig om dit ook goed te doen in de toekomst. We hebben het Rijk nodig om op grote thema’s keuzes te maken, vertelde Gido.
Nadat alle bankgasten waren geïntroduceerd, richtte debatleider Mark Frequin zich tot de bank met de vraag of er definitie te hangen valt aan ‘dynamiek’.
Hans vertelde dat dynamiek niet te berekenen is. Er is wel verlangen naar dit. Dit kan consequenties opleveren en het duurt jaren om dit te corrigeren. De Toeslagen Affaire en stikstof gaf hij als voorbeeld. Verder moest volgens Hans de feedback loop korter worden. Het duurt te lang voordat we weten of iets wel of niet goed werkt. Martijn vertelde dat dit thema ook een rol speelt in bestuurskunde. Feedback is niet het enige punt. Het gaat ook om wat je aan het meten bent. Erik vertelde dat de kwaliteit van de overheid in de vierde bestuurslaag zit. Hier gaat het om de ambtenarij. We zitten nu in een fase waar de ambtelijke organisatie moet gaan leveren. Volgens Gido kunnen we niet terug naar het verleden. Verschillende plekken goedmaken in Nederland betekent ook dat we maximale ruimte moeten geven aan mensen. De Nederlandse overheid en ook Brussel moeten hun agenda op de verre toekomst gaan richten. Dit zijn we echter verleerd, zei Gido.
Opdrachten geven aan de overheid. Dat kan toch niet?
Pieter vertelde dat ze hard werken in de regio’s voor waterkwaliteit. Minder beleid en meer concrete activiteiten zijn nodig. Volgens Marcel is er meer duidelijkheid nodig. Martijn vertelde dat je eerst moet kijken naar de opgave waar je mee te maken hebt. Daarna kan er gekeken worden naar het niveau. Complexiteit kan niet het argument zijn, vertelde Martijn. Hij vindt dat organisaties complexiteit aan kunnen.
Hoe kunnen we de feedback loop korter maken?
Gido zei dat er in de verre toekomst veel opgaven zijn waar we rekening mee moeten houden zoals voedsel, geld, water en biodiversiteit. Hier moeten we richting opgeven. Vervolgens moeten we opdrachten geven aan de regio’s en dit noemen we de ruimtelijke puzzel volgens hem. In dit proces worden alle departementen bij elkaar gebracht. De opgaven van alle provincies worden bij elkaar gebracht en er wordt gekeken waar wat nodig is. Verder doen ze ook aanscherpingen waar nodig. Martijn vertelde dat hij gebiedsgericht aan tafel gaat.
Gaat dit helpen om knopen door te hakken?
Erik gaf aan dat we visie en structuur nodig hebben om knopen door te hakken. De stikstof discussie was niet ontstaan als er een visie was volgens hem. Hij heeft het gevoel dat we vaak de problemen verschuiven naar anderen. Het Rijk moet visie en duidelijkheid geven volgens Erik. De provincies moeten ook in bepaalde processen na zorgvuldig overleg knopen doorhakken. Hans gaf aan dat er soms harde keuzes nodig zijn. Er is echter een goede analyse nodig om dit te kunnen doen.
Als het Rijk het niet kan doen, dan doet de ambtenaar het wel. Kunnen we antwoord daarop vinden?
Pieter was optimistisch. Hij gaf aan dat het Rijk op regionaal niveau van de provincie kan komen. Maar je moet dan wel de feiten klaarzetten en hier spelen ambtelijke organisaties een belangrijke rol. Het is ook belangrijk om externe deskundigen om hulp te vragen in bepaalde processen.
Zijn we te negatief over de geschiedenis?
Martijn gaf aan dat de negatieve blik op de geschiedenis te maken heeft met de verkeerde manier van aanpak. Dit kan veranderen door veel vaker te kijken aan het begin van een puzzel. Volgens Martijn moeten er stappen worden genomen per opgave en moet er rekening worden gehouden met het feit dat elk gebied anders is.
Kan je elke regio anders behandelen?
Gido vindt allianties zoeken voor bepaalde vraagstukken heel belangrijk. De vinex wijken kunnen als goed voorbeeld beschouwd worden. Ruimte voor de rivier is ook een ander voorbeeld dat hij benoemde. Het Rijk ging hier niet voorschrijven hoe en wat er gedaan moest worden. Hans gaf aan dat het dossier complexer is. In het voorbeeld van ruimte voor de rivier konden regio’s keuzes maken in bepaalde gevallen. Hij probeerde dit ook voor het stikstof dossier te doen, maar het lukt niet. Dit is anders omdat het te maken heeft met onderlinge vertrouwen. Er is ook geen politieke ruimte om die dynamiek ruimte te geven. Marcel gaf aan dat samenwerking in het ene gebied heel goed gaat en in het andere wat minder. In regio’s zijn opgaven wat complexer, maar de vraag is of je de tijd krijgt om het in een ander tempo te mogen doen. Martijn gaf aan dat samenwerking vaak beter gaat wanneer er wordt erkend dat een probleem gedeeld is. Stikstof is anders omdat je problemen aan het afkopen bent. Dan wordt het een transactie model. Hans stelde voor om de stikstof agenda te transformeren in een natuur agenda. Erik voegde toe dat dit niet alleen een natuurpuzzel is maar ook een ruimtelijke puzzel. Als de boeren en de natuurorganisaties eerder op tafel hadden gezeten, dan hadden ze een puzzel kunnen leggen. Maar nu is het vertrouwen weg, maar dat kan terugkomen als er een ruimtelijke puzzel is waar iedereen zijn taken en missie krijgt.
Na de pauze, met een liedje van de Wizards of AZ, was het tijd voor vragen uit het publiek.
Het probleem juridiseren lokt gedrag uit. Wat voor gedrag lokt de ruimtelijke puzzel uit?
We zien veel goede opgaven nu die we kunnen gebruiken als voorbeelden, vertelde Gido. Eén van de voorbeelden was de verstedelijkingsopgave. Dit lukte door de ambtelijke macht, ministeries, provincies en beleid en uitvoering aan tafel te hebben. Op deze manier konden ze heel ver komen in een korte tijd. Juridiseren moet voorkomen worden volgens Gido. Hans vertelde dat we complexiteit beheersbaar moeten maken. Martijn zei dat het helpt om opgaven waar we mee te maken hebben vast te leggen in een agenda. Vervolgens moet je naar de partijen die hiermee aan de slag moeten. Je moet ook beslissen welke overheidslaag hierin gaat leiden. Dit is een route die Martijn het meest aanspreekt. Pieter vertelde dat de belangen ook echt aan tafel moeten komen.
Hoe komt het dat de beleidscyclus in de beginfase goed gaat maar aan het einde niet?
We praten onszelf in de beleidscyclus, vertelde Martijn. Marcel reageerde hierop. Hij vertelde dat iedereen dit doet. We voeren de discussie vaak in de Tweede Kamer en op deze manier krijg je de argumenten van andere partijen niet aan tafel. De cyclus is gebaseerd om na een tijd beeld te krijgen van welke richting je opgaat. Maar ik heb vaak het gevoel dat we een probleem creëren bij een oplossing. Martijn voegde toe dat er veel opgaves in de uitvoering zitten. Hij benoemde de waterschappen als voorbeeld. Martijn vond dat de waterschappen veel over water weten en ze moeten dan ook beleid voor dit gebied formuleren en hen laten meedenken aan tafel. Hans vond dit te bestuurskundig klinken. Hij vond dat er verandering van aanpak moest komen.
Wat is er nodig in het participatieproces?
Martijn reageerde hierop. Hij vond dat deze vraag goed is, omdat het gesprekken opent. In dit gesprek kan je dan samen ontdekken wat er aan de hand is. Het Rijk kan op heel veel vlakken capaciteit toevoegen. Geld, tijd, uitzondering en aandacht zijn dingen die kunnen helpen. Samenwerkingen kunnen slagen als er motivatie is tussen alle betrokken partijen, vertelde Martijn. Dit kan bereikt worden als de betrokkene het gevoel heeft dat er in die samenwerking iets te halen valt.
Hoe snel komt die nood en ruimte waardoor iedereen kan doen waar ze goed in zijn?
Gido vertelde dat ze veel dingen tegelijkertijd hadden gedaan met de departementen. De provincies waren ook gevraagd om over hun opgaven te vertellen en samen werd er gekeken wat er gekoppeld kon worden. Verder hebben ze ver naar de toekomst gekeken en de problemen die er zullen komen. Zeespiegelstijging en demografie waren een aantal voorbeelden die hij benoemde. Deze visie gaan ze bij elkaar leggen en in het nieuwe jaar een nieuw concept maken.
Als afronding werd aan de host en bankgasten gevraagd wat zij nog graag wilden zeggen.
Marcel vertelde dat er een aantal concrete punten waren toegelicht in dit debat. De inwoners en bedrijven waren punten die nog niet benoemd waren volgens hem en dit zou hij graag een andere keer over willen hebben.
Gido vindt dat er grote concrete opgaven zijn waar aan gewerkt kan worden. Alleen moeten de juiste mensen bij elkaar komen en elkaar vinden.
Pieter sloot hier ook bij aan. Hij vond dat er duidelijkheid moet komen over wie de regie gaat nemen en de uitvoering en kennis moet centraal staan. Als dit gebeurt, kunnen knopen doorgehakt worden.
Erik zei dat je de knoop kan doorhakken als je de inhoud kent. Daarom moet er op rijksniveau meer inhoud komen. Hij verlangt naar een ministerie dat een duidelijke visie zet en waar nodig knopen doorhakt.
Martijn zei dat je passende regels en manieren moet gebruiken als je vanuit opgaven in gebieden wilt werken. De oude institutionele denkwijze moet je los kunnen laten. Je kan vanuit de opgave kijken hoe je iets kan oplossen.
Hans zei dat het niet gaat lukken als we alle 25 programma’s stuk voor stuk moeten oppakken. De milieueffectrapportage kan gebruikt worden als een instrument om samenhang te zoeken tussen verschillende dossiers en bestuurslagen.
De Vereniging voor OverheidsManagement (VOM) kondigt in samenwerking met de Provincie Zuid-Holland de 112e editie van Reuring!Café aan:
Samen de puzzel leggen of alles over de schutting?
Samenwerking van provincies, gemeenten, waterschappen en Rijk blijkt lastig!
Nog niet zolang geleden was het bestuurlijke mantra “je gaat erover of niet”. Met het idee dat bestuurlijke taken van provincies, gemeenten, waterschappen en Rijk helder moesten worden gescheiden. Inmiddels is helder dat het zo niet kan of werkt. De verschillende puzzels die moeten worden gelegd vragen juist om goede samenwerking. Want die puzzels worden steeds ingewikkelder en vragen om bundeling van bestuurskracht. Stikstof, bouwopgaven, natuur en groen, (programma) landelijk gebied, groei van de bevolking, ontsluiting, meer mobiliteit, ruimte voor duurzaam vervoer, plaatsing van asielzoekers en vluchtelingen, energietransitie, klimaatopgaven zijn er voorbeelden van.
Het vraagt om samenwerking in gebiedsgericht besturen. Alleen blijkt dat die samenwerking het kenmerk heeft van “hopen dat de andere bestuurders doen wat jij graag wil”. Vanuit landelijke kokers komen reeksen eisen bij provincies. En natuurlijk moeten provincies dat integraal aanpakken! Achter elkaar worden nieuwe opdrachten en opgaven neergelegd bij gemeenten. En gemeenten mogen dat vervolgens zelf oplossen. Natuurlijk met beperkte middelen en veel voorwaarden. Tegelijk wil het Rijk meer samenhang en pakt vervolgens weer meer regie omdat er onvoldoende tempo wordt gemaakt. Het lijkt dat alle bestuursorganen elkaar wat in de weg zitten in plaats van elkaars bestuurskracht op te zoeken en te vragen wat de anderen nodig hebben. Zeker omdat natuurlijk verwacht wordt dat waterschappen en gemeenten en provincies alles in goede samenspraak doen met alle betrokken partijen, van boeren tot natuurorganisaties en van maatschappelijke organisaties tot bedrijven. Een prachtige opgave voor bestuurlijk Nederland. Over dit lastige puzzelleggen gaat dit Reuringdebat.
Reuring!Café richt zich op het informeel samenbrengen van ambtenaren, betrokken burgers, mensen uit het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Tijdens deze editie pakken we uit met een mooie entourage en een goede borrel. Ook ditmaal verzorgt de huisband van het Ministerie van Algemene Zaken, de ‘Wizards of AZ’, de muziek. Mark Frequin, oud-voorzitter van de VOM, is onze debatleider. Marcel van Bijnen, provinciesecretaris Zuid-Holland, is host van de avond
De bankgasten van de Reuring!Café zijn:
Erik van Heijningen (tot 2021 staatsraad Raad van State, waarnemend burgemeester)
Op 11 mei vond de Leiderschapsconferentie plaats in Den Haag met als thema ‘Veerkracht en Vertrouwen met Cor Burgmeyer’. Cor opende de dag door kort te vertellen over dienstverlening en vertrouwen en hoe dat hem bezig houdt. Het typische beeld van ambtenaren en de gesprekken die op verjaardagsfeestje vaak ontstaan, werden benoemd als indicator van het vertrouwen in ambtenaren. Het vertrouwen in de overheid is dit jaar weer meer gedaald dan in de afgelopen jaren. Volgens Cor moeten we daarom hard werken om veerkracht en vertrouwen terug te krijgen en hij was enthousiast om erover in gesprek te gaan met vooral de vele jonge ambtenaren die aanwezig waren.
Daarna was het tijd voor de workshops. De deelnemers werden gedurende twee rondes verdeeld over drie verschillende workshops: Vertrouwen tussen Burger en Overheid, Samenspel tussen Politiek en Ambtenarij en Werken vanuit Vertrouwen.
Workshop Vertrouwen tussen Burger en Overheid (Cor Burgmeyer & Hanane el Hadouchi)
Cor en Hanane openden de workshop met de vraag ‘Waar denk je aan bij het woord ‘vertrouwen’?’ Uit de zaal klonken verschillende antwoorden waaronder ‘respect’, ‘gelijkwaardigheid’ en toe kunnen geven wanneer je iets fout hebt gedaan als overheid. Cor benoemde dat hij vertrouwen ziet als een werkwoord, omdat je er constant aan moet werken. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Vertrouwen herstellen is dan ook niet makkelijk. Na de inleiding over de betekenis van vertrouwen barstte een vriendelijke maar stevige discussie los over de angstcultuur en wantrouwen tussen de ambtenarij en de politiek. ‘Hoe kan de burger de overheid vertrouwen wanneer er binnen de overheid zelf wantrouwen heerst?’ vroeg iemand zich hardop af. Hoe kunnen we ons over het wantrouwen heen zetten wanneer er geen ruimte is om fouten toe te geven en sorry te zeggen? De media speelt hier wellicht een rol in, want met naam genoemd worden in de krant als ambtenaar vergroot de terughoudendheid en de angstcultuur onder ambtenaren. Een ander merkte op dat burgers meer vertrouwen in ambtenaren hebben dan in de politiek. Hij noemde het vertrouwen in de politie en de rechtsstaat als voorbeeld.
Workshop Samenspel tussen Politiek en Ambtenarij (Abigail Norville)
Tijdens de workshop beantwoordde Abigail Norville vragen over haar werkzaamheden als SG en de relatie met de politiek. Ter inleiding vertelde Abigail over de fijne lijn tussen transparantie en het niet delen van informatie. Als voorbeeld gaf zij het onderzoek van Deloitte naar de mondkapjesdeal. Voor dit onderzoek werd haar gevraagd om informatie te delen met het consultancybureau waar veel persoonlijke informatie van haar medewerkers in stond. Het delen van deze informatie zou tegen de AVG wet zijn. Toen zij dit duidelijk wilde maken in een notitie aan de kamer, werd haar verweten dat dit politieke zelfmoord zou zijn. Uiteindelijk bleef de notitie een concept en werd de gevoelige informatie gedeeld met alle gevolgen van dien. Wel werd er een melding gemaakt over de overtreding van de AVG wet. Abigail vroeg haarzelf hardop af wat de meerwaarde is van zulke vergaande transparantie en wie dit ten goede komt? Al helemaal wanneer de pers het niet gebruikt voor degelijk onderzoek maar voor publicaties die veel weg hebben van de roddelpers. Er werden veel vragen gesteld over hoe Abigail onderwerpen zoals communicatie binnen haar ministerie en met de politiek aanpakt. Hoewel zij zelf rechtdoorzee is en vaak zegt waar het op staat, merkt ze dat ambtenaren bang zijn om moeilijke onderwerpen te bespreken, zowel met de politiek als binnen de eigen organisatie. Er heerst daarom een angstcultuur. Een van Abigails tips om hiervan los te breken is het gebruik van humor. Wil je een moeilijk onderwerp aansnijden? Lijd je vraag in met ‘ik wil graag een loopbaan verkortende opmerking maken’. Dergelijke humor werkt altijd om het gesprek luchtig te houden. Op de vraag hoe zij zelf het openstaan voor tegenspraak organiseert gaf ze een realistisch antwoord. ‘Het is een wankel evenwicht en er zijn altijd blinde vlekken.’ Ondanks dat probeert zij altijd haarzelf de vraag te stellen of er nog andere perspectieven zijn. Daarnaast gaf zij de ambtenaren in de zaal die openlijk tegenspraak bieden het advies dat ze zich er ook bij neer moeten kunnen leggen wanneer ze ongelijk krijgen. Tegenspraak bieden is goed en nodig, maar dat betekent niet altijd dat je je zin krijgt.
Workshop Werken vanuit Vertrouwen (Mariëlle Bohté & Rudmer de Vries)
De workshop ‘Werken vanuit Vertrouwen’ werd gegeven door Marielle Bohté en Rudmer de Vries. Na een voorstelronde gaf Rudmer een casus waarbij het mis ging met vertrouwen. Het is belangrijk om je af te vragen hoe je jezelf kunt verbeteren. Dit doe je door werk te doen dat goed is, waar je het goed doet en waar je jezelf ook goed voelt. Een belangrijk punt is ook dat je kan leren in hooglanden, maar dat je uiteindelijk ook het moeras in moet gaan en dat daar de echte lessen liggen. Verder werd er aangegeven dat er een open organisatiestructuur nodig is om signalen uit de maatschappij door te geven. Tijdens de workshop werden in tweetallen kritische situaties voor een publiek leidinggevende op het principe van werken vanuit vertrouwen besproken. De conclusie van de workshop was dat vertrouwen lastig te herstellen is. Het probleem is vaak dat verschillende lagen niet met elkaar communiceren en veel mensen zich alleen voelen. Het is dus belangrijk om elkaar te ondersteunen, ervaringen te delen en van elkaars situaties te leren.
Afronding
Ter afsluiting van de leiderschapsconferentie kwamen we weer bijeen om de ervaringen en gesprekken uit de workshops met elkaar te delen. Uit dat gesprek volgde een aantal ideeën die men mee naar huis nam, zoals:
Zoek elkaar op en vorm coalities met collega’s die ook aan het vertrouwen willen werken
Durf grenzen te stellen in de uitvoering en nee te zeggen als iets niet uitgevoerd kan worden
Blijf altijd de waarom vraag stellen
Hard zijn op fouten creëert een angstcultuur, we moeten dus voorzichtig zijn in het afrekenen
Durf anders te denken
Houd je principes en waarden in het oog
Creëer draagvlak en neem de ander mee in het proces
Werk aan je eigen persoonlijke ontwikkeling
Deel de gesprekken van vandaag in je eigen organisatie en team
Werken aan vertrouwen binnen de overheid zal ook helpen met het opbouwen van vertrouwen in de overheid
Nadat iedereen de mogelijkheid kreeg om ervaringen te delen werd de dag afgesloten met een gezellige borrel.
Gerard Bakker is sinds 25 april voorzitter van de Vereniging voor Overheidsmanagement (VOM). Gerard is naast zijn rol als voorzitter inspecteur-generaal (IG) bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Hij volgt voormalig voorzitter Mark Frequin op.
“Ik ben verheugd over mijn nieuwe rol als voorzitter van de VOM. Als overheid staan we voor grote maatschappelijke opgaven: nationaal, regionaal en lokaal. Het is dan ook belangrijk dat we elkaar dwars door de organisaties heen vinden, ervaringen delen en bovenal elkaar als overheidsmanagement stimuleren en uitdagen. Vernieuwen van en door de overheid is daarbij het sleutelwoord.”
Samen met het bestuur en bureau van de VOM zal Gerard Bakker zich actief inzetten om verder te bouwen aan kennisuitwisseling binnen de overheid en de verbreding van het interbestuurlijke netwerk van de VOM.
